Interview with Umberto Fracassi Ratti Mentone - Barolo Mantoetto

De familie van Umberto Fracassi produceert al sinds 1880 barolo's. Toen was een Barolo een zoete wijn. Na de Tweede Wereldoorlog wijdde Marchese Fracassi, of kortweg Umberto, zich aan de traditie om Barolo te produceren in Slavische eiken vaten. 

De stad Cherasco ligt in de noordwestelijke hoek van het Barolo-gebied, net ten westen van La Morra en Verduno.  Hun teeltgebied omvat Fracassi's twee hectare grote Barolo-monopole cru Mantoetto, een Barolo die geschikt is om nu meteen te drinken maar ook te bewaren. Dit gebied staat ook bekend als de hoofdstad van slakkenproductie in Italië. Umberto produceert ook wat witte Favorita (Vermentino), een goede manier om een maaltijd te beginnen, aangezien de Barolo zich vooral openbaart in de karaf. Uiteraard is er tussen 2 wijnen Favorita en Barolo nog een heel scala van andere wijnen: Dolcetto, Dolcetto Superiore, Nascetta (de trendsetter qua wit),  de Barbera Superiore.

Een interview met de 85-jarige wijnmaker

Karina:  Als Cherachees ken ik natuurlijk wat hier heerst en leeft in deze community waar ik als inwoner de laatste zes jaren van deel uitmaakte maar laten we even ervan u uitgaan dat ik “niets” weet over u, uw wijngaarden,  uw prachtige kelder enz.. Zo kan ik aan het publiek verhalen wat er toe doet. Vertel even aan het publiek uw levensverhaal…en alles wat  er rond hangt.

Umberto Fracassi Ratti Mentone (adellijke titel,  gevestigd in een prestigieus palazzo) vanaf nu afgekort Umberto:  Onze wijngaarden bevinden zich in de heuvels tussen La Morra en Cherasco, eigenlijk nét op de grens van wat nog onder het Barolo regime staat en de Barolo Mantoetto telt slechts 2 hectaren met geheel zuidelijke expositie. 

Cherasco moet u situeren tussen de Tanaro en de Stura rivier,  ligt dus op een paar kilometer van La Morra en dit dorpje (stad lijkt me iets te groot ingeschat) bestaat sinds de 13^de eeuw.  Vergeet niet dat wat nu Rome is,  toen als hoofdstad Turijn was. We zijn op amper 45 minuten tot 1 uur van Turijn gelegen. De Romeinen hadden hier wijngaarden, en ze dienden deze te bewerken, het was een manier om het publiek hier “te houden” en ze niet elders te laten uitzwermen. Daarna kwam de Savoia family in deze stad/dorp en Cherasco had het enorme voordeel dat er minder belastingen moesten betaald worden.  Ook de synagogue is niet onbelangrijk.  Elk weekend opnieuw zijn 10-tallen  personen present om het belang van hun voorouders te ontdekken hier in deze regio.

Karina:  Hoe is op een heel actieve manier het voor u allemaal begonnen.

Umberto:  Toen mijn vader stierf in 1985 zaten we opgezadeld met keuzes.  Mijn broer had geen enkele interesse in de wijngaarden en ik des te meer.  Dus waren we het meteen eens,  een unicum wat Piemontesen die er geen jaren over doen om een akkoord te bereiken. In onze kelder waren er reeds etiketten van jaren 1800 terug te vinden,  maar ook van 1904, die wijnen werden in  1911 op de expositie van Turijn gepromoot.

U moet weten dat Barolo bestond niet bij ons wijnhuis tot 1962, voorheen was een Barolo gewoon een Nebbiolo. We hadden behalve de 2 hectare voor Barolo ook wat andere wijngaarden zoals Barbera,  de meest makkelijke productie van druif naar wijn.

Karina:  Waarom is uw wijn Mantoetto de ideale oplossing voor wie geen 10,20 of 30 jaar er wil overdoen om een perfecte Barolo te hebben?

Umberto:  Er is een groot verschil tussen de Barolo’s uit Monforte,  Serralunga en onze Barolo Mantoetto.  Wie Barolo’s koopt uit Cherasco, Verduno,  Roddi heeft meteen Barolo die NU drinkbaar zijn.  Die je natuurlijk kan bewaren en nog beter zijn maar je hoeft geen wijnkelder te hebben om ze nog eens 10 tot 15 jaar te laten liggen.  Laten we eerlijk zijn: de meeste wijnliefhebber slagen er niet in om een wijn 15 jaar/20 jaar  te bewaren. Alhoewel onze Mantoetto zeker in impact toeneemt. 

Karina: Wat is dan het geheim wat u toepast om een Barolo op de markt te hebben dat meteen, kan geconsumeerd worden in vergelijking met een behoorlijk deel wijnen uit regio Monforte die pas na 15  rijping extra in de wijnkelder bij de klant kan geconsumeerd worden?

Umberto:  Dit heeft alles te maken met “terroir”. De compositie van de ondergrond is helemaal divers hier op de grens van La Morra met Cherasco vergeleken met Monforte.  Ook het werk in de cantina maakt het verschil.  We willen de perfecte smaak, geur, compositie.  We laten amper 1 week  de wijnen in fermentatie.  Geen 25 dagen zoals de norm in Monforte & Serralunga. Met mijn 85jaar – gezegende leeftijd – sta ik drie maal per nacht op om het “bollito” van de wijnen te checken.  Ik zorg voor een maximale wijncontrole en produceer vooral voor wie NU reeds de perfecte Barolo wil drinken.

Karina:  Vertel me een paar anekdotes, een paar issues die het verschil maken tussen u, kleinschalige producent met 85 jaar op de teller, en de groten die een fenomenaal budget besteden aan marketing en zo eigenlijk veel extra betalen?

Umberto:  Ten eerste, we spenderen geen enkele eurocent aan marketing. Je gelooft in onze wijnen of niet. Je moet ze eerst proeven en Karina , dat is nu jouw job.  IK wil gewoon genoeg wijn hebben voor mijn eigen dagelijkse maaltijden, ook met vrienden en al de rest doet er niet toe.   We besteden ook geen enkele aandacht aan de nieuwe wijnjournalisten zoals Ian d’Agata, Antonio Galloni, Kerin O’Keefe (éénmaal toprecensie 94 punten,  daarna betalend voor die recensie opnieuw te hebben) , Wine Spectator,  enz…  Moet ik met mijn 85  jaar me écht nog gaan bewijzen?  Moet ik die het terroir 100% ken, weet wat toppers zijn maar ook besef dat al die promotie moet betaald worden,  en vooral dat mijn prijs dan niet meer betaalbaar is voor de gemiddelde Barolo liefhebber is? 

Karina: U heeft een rijk verleden….

Umberto:  Inderdaad,  ik was oa actief in België met onze wolindustrie vanuit Biella. Ik was enorm enthousiast over mijn bedrijf van wolproductie en ben zeker van het feit dat mijn enthousiasme nu voor wijn, op termijn, op voorwaarde dat ik nog leef, evenveel fierheid,  enthousiasme zal brengen. Toen ik machines ging opkopen met een cheque van het bedrijf als directeur op zeer jonge leeftijd, belde de directie van het bedrijf dat ik bezocht om te informeren of ze wel een cheque mochten aannemen van een minderjarige.... Ik zag er toen al 15 jaar jonger uit. 

Karina:  Ik ben één en al oor waarom jij in België de meerwaarde kan zijn?

Umberto:  Belgen houden van authentieke stories en ik heb er wel een paar…Mijn moeder, mama is enorm belangrijk, wou absoluut niet dat we verder zouden gaan met wijnproductie na de dood van papa.  We zijn té klein om groot uit te pakken en het issue waarmee we te klein zijn is te groots in kwaliteit om het uit te besteden.  Dus mama stuurde me naar Gigi Rosso met de duidelijke afspraak met hem dat ze me uit het hoofd moesten praten om verder te doen met wijnproductie.   Ik heb zowat een ganse dag doorgebracht op hun site en wat het eindresultaat was is dat ik een super motivatie had om ermee door te gaan. Gigi Rosso zei ook meteen dat ik een super talent had dat ondanks alle tegenkanting ik zonder enige twijfel moest doorgaan.   Mama  en Gigi Rosso hebben achter de schermen nogal wat discussies gehad.  Haar bedoeling was “stop aan alle wijnproductie”,  Gigi zei dat ik zelf een know how had die alles wat hij reeds gezien had,  ook in eigen cantina had,  overtrof.  Dus mijn basis was er,  een zekere trots maar toch altijd enorm kritisch ten opzichte van mezelf.

Karina:   Ok,  en nu gaan we naar hedendaagse wijnproductie want ook La Mama is er niet meer?

Umberto:   inderdaad, ik sta er nu alleen voor met 1 hulp tijdens de oogst. We hebben een ongelofelijke historische kelder waarbij, ondanks het feit dat dit normaal lijkt voor me,  we slagen in de doelstellingen die de Noord-Europese markt wil. We zijn kleinschalig met Barolo productie.  Als de wijn ’s nachts z’n werk doet, kan het nuttig zijn dat ik woon boven de cantina.  We moeten immers elke 3 uur de toestand controleren.  Onze compositie is 50% lampia,  en de rest is michè en rosè. Ze worden allen samen gefermenteerd.  Ik maak me op 85 jarige leeftijd de situatie écht bijzonder moeilijk  waarbij we met al onze wijnen (Dolcetto, Dolcetto Superiore, Favorita, Nacetta, Barbera Superiore) pas het werk af hebben tegen  24^ste december. 

Umberto:  Heel eenvoudig,  mijn broer drinkt zelden of nooit wijn.  Als hij met z’n pallet van “astemia” (geheelonthouder)  zegt dat het goed is, is het écht heel goed. 

Karina:  Wat stempt jou ongelukkig?

Umberto: Mijn leeftijd…  Ik zou zo graag toeren, mijn wijnen promoten maar met 85, met een beperkte levensverwachting kan dat niet meer.  Mijn wijnen worden elk jaar beter maar ik heb noch het potentieel om te reizen 10 dagen aan een stuk met één of andere promotie caravan uit Piemonte, noch de zin om mijn cantina zonder duidelijke overeenkomst met een verdeler open te stellen voor het publiek. Mijn cantina en alles wat er rond is, is namelijk mijn privé leven,  het adellijke leven met kunstwerken, met de inhoud van een Palazzo zoals in Firenze, wat bezoekers te zien krijgen maar wat ook bestemt is voor wie onze familie én het werk achter de schermen weet te appreciëren. Daarom willen we dit stukje privé terrein tonen met het enthousiasme van onze productie maar alleen aan wie kan erkentelijk zijn voor de jaren vooraf,  de jaren waarbij we gevochten hebben voor onze plaats in de wijnwereld,  en vooral waarin gewerkt hebben voor de status waarin we ons nu bevinden. 

Wie via onze Wine Tasting Tubes de Barolo wijn van Umberto Fracassi Ratti Mentone, Markies van Cherasco,  énige wijnproducent van het terroir tussen La Morra en Cherasco wil proeven "thuis" in Corona tijden kan dit. 

Stuur ons een email via sales@madeinpiedmont-wines.be  en ontvang 2 x  Wine Tasting Tubes Barolo Mantoetto 2016 voor de prijs van 5  euro (verzending, kost wine tasting tube,  inhoud). Betaling kan via factuur die bijgevoegd zal zijn in uw pakket.